مواد بکار رفته در پروتز چشم

پروتز چشم از مواد خاصی ساخته می شود و بطور دلخواه نمی توان از هر ماده ای - چه شیمیایی و چه محیط زیست دوست - جهت ساخت و تولید آنها استفاده کرد. 


احتمالا در برخی فیلم ها، سریال های تلویزیونی، بازی های کامپیوتری و یا انیمیشن های کوتاه یا بلند افرادی را دیده اید که از دوران قدیم از چشم مصنوعی استفاده می کنند. برای مثال ناخدای کشتی، دزدان دریایی، شکارچیان، افسران یا فرماندهان ارتش های جهان در دوران قدیم و موارد دیگر را احتمالا در فیلم ها و یا انیمیشن های دوران کودکی (مربوط به قرنها قبل) دیده اید که برخی از آنها چشم بندی بر روی صورت جهت پوشاندن چشم نابینا و یا تخلیه شده دارند. برای قرنها حقیقتا وضعیت افرادی که یک چشم خود را از دست داده بودند، به همین شکل بوده و این افراد به هر روش و ترتیبی مجبور بودند که چشم از دست رفته را بپوشانند و یا از قرن شانزدهم میلادی ببعد، با استفاده از کره ای ساخته شده از جنس طلا یا نقره تا حدودی جای چشم تخلیه شده را پر کنند.

پروتز چشم


اما خوشبختانه از قرن نوزدهم میلادی، توسط دانشمندان و صنعتگران آلمانی این مشکل تا حد زیادی برطرف شد و نخستین نمونه چشم مصنوعی با استفاده از شیشه های ساخته شده از مواد کرایولیتی (Cryolite) را در آن زمان تولید کردند. این نوع شیشه های  کریولیت با فرمول شیمیایی Na3AlF6 از ترکیب آلومینیوم، فلورید سدیم و دارای اکسید آرسنیک ساخته می شد.


در آن زمان طرز ساخت پروتز چشم مصنوعی به این شیوه بود که گوی شیشه ای را آنقدر با استفاده از لوله هایی گرما می دادند تا فرم مورد نظر را به خود بگیرد و سپس با استفاده رنگ های مخصوصی، سعی می کردند تا طبیعی ترین و مناسب ترین رنگ ها را استفاده کنند.


از طرف دیگر چشم پزشکان معمولا تعداد زیادی از پروتزهای مختلف را در مطب خود نگهداری می کردند و از آنجایی که استاندارد خاصی جهت تولید چشم مصنوعی هنوز تدوین نشده بود، مجبور بودند که برای هر مراجعه کننده ای که نیاز به پروتز چشمی داشت، با قرار دادن پروتزهای مختلف و امتحان کردن تعداد زیادی از نمونه های از پیش آماده، سرانجام مناسب ترین پروتز را انتخاب می کردند.

پروتز چشم


اما در زمان جنگ جهانی دوم، متخصصان آمریکایی توانستند پروتزهایی از جنس پلاستیک و رنگ روغن تولید کنند که از آن زمان این نوع پروتزها جایگزین پروتزهای قدیمی که از جنس شیشه ساخته می شدند، شدند و تا دهه ها بعد به همین شیوه در جهان این پروتزها تهیه و ساخته می شدند.


البته پروتزهایی که امروزه ساخته می شوند از مواد  Porousکه بافتی همانند اسفنج دارند، ساخته می شوند. این مواد موجب می شوند که عروق خونی کاسه چشم براحتی در آنها نفوذ کرده و احتمال پس زدن پروتز چشم به صفر برسد. (پس زده شدن عضو پیوند زده شده در بدن انسان یکی از مشکلاتی است که از دیرباز پزشکان با آن مواجه بودند)


امروزه همچنان پلاستیک ماده اصلی ساخت پروتز به حساب می آید. در واقع اکریلیک پلاستیک. اما جهت قالب برداری از گچ نیز استفاده می شود.